Nasza szkoła w roku szkolnym 2021/2022 zrealizowała pełen cykl badań i zajęć wychowawczo – profilaktycznych w ramach „Szkolnej inicjatywy profilaktycznej Nawigacja w każdą pogodę”. W programie wzięli udział uczniowie klas 7 i 8. Zajęcia prowadzili wychowawcy klas. Szkolna inicjatywa profilaktyczna realizuje cele i zadania profilaktyki uniwersalnej. Jej zadaniem jest wzmocnienie naturalnych zasobów odporności radzenia sobie z sytuacjami trudnymi i kryzysowymi (zasobów osobistych, rodzinnych i środowiskowych). Celem ogólnym „Nawigacji w każdą pogodę” jest poprawa kondycji psychicznej uczniów i zapobieganie zachowaniom problemowym mogącym wynikać z jej pogorszenia. Program został opracowany z myślą o wsparciu młodzieży, lecz wiele wskazówek przydatnych jest również dla osób dorosłych. Potwierdzeniem udziału w programie jest otrzymany przez naszą szkołę certyfikat.
Radzenie sobie w trudnych sytuacjach – wskazówki
Poniżej przedstawiono sposoby radzenia sobie w sytuacjach kryzysowych, na których opiera się Nawigacja w każdą pogodę. Mimo, że zostały one opracowane z myślą o wsparciu młodzieży, to wiele z nich przydatnych jest również dla osób dorosłych. Sposoby radzenia sobie, o których mowa to:
Akceptuj to, co czujesz; bądź czujny/ czujna; panuj nad tym co robisz; odpuść sobie i innym
Warto dać sobie prawo do odczuwania różnych, także trudnych emocji. Akceptacja uczuć nie oznacza przyzwolenia na raniące innych, bądź nas samych, reakcje. Uczciwe i szybkie rozpoznawanie uczuć i stanów wewnętrznych (czujność) może pomóc w wycofaniu się z negatywnych zachowań czy reakcji, czyli w panowaniu nad tym, co robimy. W czasie kryzysu, gdy wszystkim jest trudno, zdarzają się sytuacje, w których lepiej jest odpuścić sobie i innym, nie czepiać się drobiazgów. To prawda, że czasem trzeba postawić granicę. Czasem jednak lepiej odpuścić, nie dać się sprowokować.
Odkrywaj źródła wsparcia.
W trudnych sytuacjach warto szukać wsparcia. Warto pokazywać młodzieży, że źródłem wsparcia mogą być dorośli, do których młodzi ludzie mają zaufanie – rodzice, dziadkowie, wychowawcy, czy inne osoby dorosłe z najbliższego otoczenia.
Patrz daleko
Kolejna wskazówka zachęca, by mimo uciążliwości czasu epidemii „patrzeć daleko” -uświadomić sobie własne marzenia, cele życiowe. Łatwiej jest przetrwać czas kryzysu, gdy pamięta się o swoich najgłębszych pragnieniach. Dążenie do nich nadaje sens trudnej codzienności. Także wychowawcom potrzebne jest „patrzenie daleko”. Cele nauczania i wychowania nie zmieniają się, wciąż chodzi o jak najpełniejszy rozwój osobowy, intelektualny i psychospołeczny ucznia. Czas epidemii może pomóc w uczeniu postaw i cech, które w zwykłym czasie bywają niedostrzegane i niedoceniane.
Szukaj tego, co dobre
Skupianie się na tym co dobre, nawet na drobiazgach, to kolejna strategia przydatna w czasie kryzysu. Ważne, by przebłyski dobra zauważać w innych i także w sobie. Zwrócenie uwagi na różne przejawy dobra to jeden z najważniejszych celów Nawigacji w każdą pogodę.
Buduj z tego, co masz
W czasie epidemii i kwarantanny środki i możliwości są ograniczone. Tym trafniejsza jest wskazówka „buduj z tego, co masz”. Zasoby i umiejętności, jakimi dysponujemy, to najlepsze, co mamy. Często okazuje się, że są one wystarczające, aby osiągnąć cel.
Wyjdź naprzeciw
Ostatnią wskazówką dla uczniów jest hasło „wyjdź naprzeciw”. Chodzi w nim o spojrzenie z perspektywy drugiego człowieka i zrobienie pierwszego kroku. Chodzi o świadomość, że w trudnym czasie kryzysu wszyscy stoimy wobec wspólnego problemu i łatwiej nam będzie ten czas dobrze przeżyć, gdy będziemy się starać o wzajemną życzliwość i gotowość do udzielenia pomocy. Dotyczy to, w tej samej mierze uczniów, rodziców i nauczycieli.